Gewerbe dla opiekunek jest tematem trochę źle postrzeganym. Dzieje się tak głównie przez niesolidność firm, które namawiają opiekunki do podjęcia aktywności zawodowej w Niemczech w tej formie. I nie wytłumaczą zasad, nie wywiążą się z obietnic pomocy w sprawach urzędowych. Trochę złego odium spoczywa również na samych opiekunkach, które nie chcą przestrzegać zasad związanych z prowadzeniem Gewerbe lub szukają oszczędności na solidnym doradztwie podatkowym. Wtedy zaczynają się niepotrzebne problemy. Przyjrzyjmy się pułapce, jaką może być pozornie proste wypełnienie wniosku o nadanie numeru podatkowego w Niemczech – Fragebogen zur steuerlichen Erfassung.
Jaką rolę pełni w Gewerbe dla opiekunek ten wniosek?
To nie jest jakiś tam kolejny druczek do wypełnienia na podstawie porad niezidentyfikowanych osób w Internecie. Od sposobu wypełnienia zależy to, czy uzyskamy w Niemczech status nieograniczonej rezydencji podatkowej, a więc możliwość ze skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od dochodu do kwoty 9.744 euro (limit na 2021 rok). Jeżeli niewłaściwie zaznaczymy jedną z licznych rubryczek w ośmiostronicowym wniosku Fragebogen zur steuerlichen Erfassung, niemiecki urząd skarbowy (Finanzamt) może nam uprzejmie odpowiedzieć, że nie spełniamy warunków do uzyskania statusu nieograniczonej rezydencji podatkowej (unbeschränkte Steuerpflicht jest zdefiniowany w niemieckiej ustawie o podatku dochodowym § 1 Abs. 1 EStG). I wtedy niestety przepada nam możliwość korzystania z niemieckich udogodnień podatkowych.
We wniosku jest wiele pytań, od których zależy również wysokość podatków, które przyjdzie nam w przyszłości zapłacić. Od tego, jak zdeklarujemy swoje wyznanie religijne, zależy czy i w jakiej wysokości będziemy płacili Kirchensteuer. W Niemczech wspólnoty religijne utrzymują się z głównie z wpłat podatników danej wspólnoty wyznaniowej. Jest to od 5 do 9% (w zależności od landu), które podwyższa podatek dochodowy do odprowadzenia do niemieckiego urzędu skarbowego. Od złożonej we wniosku deklaracji finansowej o przyszłych obrotach Gewerbe, zależy także wysokość zaliczki na podatek dochodowy od drugiego roku prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech, czyli Vorauszahlungsbescheid. Istotny wpływ na nasze opodatkowanie ma również wybór sposobu opodatkowania – samodzielnie lub ze współmałżonkiem i kilka innych czynników.
Czy opiekunka na Gewerbe może sama wypełnić ten wniosek?
Oczywiście, że tak, nie ma tu żadnych przeszkód formalnych. Jednak w Niemczech mało kto, obojętnie czy prowadzi własną działalność gospodarczą czy jest zatrudniony na umowę o pracę, składa urzędowe deklaracje związane z podatkami bez konsultacji z doradcą podatkowym (Steuerberater). Zdecydowanie polecamy wybranie takiej ścieżki, jeżeli chcemy być pewni, że przy składaniu wniosku o nadanie numeru podatkowego, którym będzie się posługiwać opiekunka na Gewerbe, wybraliśmy dla siebie najlepszą opcję. Zaoszczędzenie relatywnie niewielkiej kwoty w euro na fachowym doradztwie, może skutkować w przyszłości podatkowej naszego przedsiębiorstwa niewspółmiernie znaczącymi obciążeniami, które trzeba będzie odprowadzić do niemieckiego fiskusa. A jeżeli już zdecydujemy się na doradcę podatkowego, to trzeba wziąć pod uwagę także obszar, w jakim działa w relacji do siedziby naszego Gewerbe. Nie można zapominać, że Niemczy są republiką związkową. W Polsce, która jest państwem unitarnym, wszystkich podatników, bez względu na to, w jakim miejscu w kraju prowadzą działalność gospodarczą, obowiązują jednolite przepisy podatkowe. W RFN w każdym landzie przepisy mogą nieznacznie różnić się od siebie. Jeżeli koleżanka opiekunka, która prowadzi Gewerbe np. w Kiel, będzie nam gorąco polecała swojego doradcę, a nasza Gewerba jest w Monachium, to niekoniecznie uzyskamy najlepsze z możliwych porad. Są to inne landy, a więc przepisy podatkowe mogą się różnić. Z tej przyczyny nie warto także korzystać z porad znalezionych w Internecie. Opiekunki osób starszych w Niemczech chętnie dzielą się swoimi osobistymi doświadczeniami z Gewerbe. To bardzo miłe, ale ich jednostkowa wiedza najczęściej nie wystarcza do prawidłowego wypełnienia Fragebogen zur steuerlichen Erfassung. Swoim doświadczeniem w tym zakresie podzieliła się opiekunka na Gewerbe z wieloletnim doświadczeniem.
Gewerbe dla opiekunek to dobre rozwiązanie, ale ...
Janina ma 68 lat i od 15 lat zarabia jako opiekunka osób starszych w Niemczech w ramach własnej działalności gospodarczej. Najtrudniejszy był start, bo jak sama mówi, zgubiła ją trochę pewność siebie. W Polsce prowadziła przez wiele lat niewielką firmę i sama zajmowała się wszystkim rozliczeniami z urzędami – podatki, ubezpieczenia społeczne. Szło kiepsko, jej branża w Polsce straciła na atrakcyjności, konkurencja rosła w siłę, a ona musiała dzielić swój czas pomiędzy pracę a opiekę nad chorym na Alzheimera tatą. Po jego śmierci postanowiła spróbować sił w opiece w Niemczech.
Świetnie znała język niemiecki (a przynajmniej tak jej się wydawało), ponieważ jej babcia pochodziła z Niemiec i w domu swobodnie przechodziło się z języka polskiego na niemiecki i na odwrót. Wydawało jej się, że lata praktyki jako przedsiębiorca w Polsce, który dawał sobie radę sam nie tylko z formalnościami związanymi z rejestracją firmy, ale i aspektami podatkowymi, wystarczą na samodzielne prowadzenie Gewerbe w Niemczech.
Prawda jest jednak taka, że w domu nie korzystało się ze słownictwa tzw. urzędowego. Kto z nas czytając formularz urzędowy nawet w języku polskim, nie zastanawiał się, o co właściwie w tej rubryce czy pytaniu chodzi? A co dopiero w języku obcym. I trzeba jeszcze mieć głębszą wiedzę, aby zakreślając w urzędowym druczku odpowiedź „tak” lub „nie”, rozumieć prawno-podatkowy sens postawionego w rubryczce krzyżyka.
Nie przenoś wiedzy o zasadach prowadzenia firmy w Polsce na Gewerbe
Janina (niesamowicie energiczna, mądra kobieta), chciała tak jak w Polsce poradzić sobie ze wszystkimi formalnościami sama. Przebrnęła swobodnie przez druki związane z zameldowaniem się w Niemczech, ze zgłoszeniem działalności gospodarczej, czyli Gewerbe.
Kiedy otrzymała z niemieckiego urzędu skarbowego wniosek, stanowiący podstawę wydania numeru podatkowego – Fragebogen zur steuerlichen Erfassung, również sama go wypełniła. Jak się okazało, kosztowało ją to sporo pieniędzy w przyszłości, więcej niż wydałaby na doradztwo podatkowe. Rozumienie poszczególnych wyrazów czy zwrotów to za mało, aby zorientować się jakie konsekwencje podatkowe niesie wpisana odpowiedź.
Janina wspomina: „Gdybym skorzystała od początku z niemieckiego doradztwa podatkowego, zostałoby mi w kieszeni kilkaset euro, które musiałam oddać do urzędu. Pierwszy rok prowadzenia firmy bez fachowego wsparcia przeszedł mi lekko. Dopiero potem, kiedy zaczęły przychodzić pisma z Finanzamt, byłam bliska załamania. Nie rozumiałam skąd biorą liczby, dlaczego mam płacić tyle pieniędzy do urzędu. Zniechęciłam się i zaczęłam wbrew rozsądkowi myśleć nawet o pracy na czarno. Trafiłam jednak na dobre biuro rachunkowe, które pomogło wyplątać mi się z kłopotów. Gewerbe jako forma samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usług opiekuńczych w Niemczech to świetna sprawa. Mogę sobie regulować zakres usług z klientami tak jak chcę, świetnie się na tym znam. Ale sprawy formalne i podatkowe zostawiam w rękach fachowców od tego tematu. To mi się po prostu opłaca”.
Szukasz możliwości pozyskania dobrych klientów na usługi opiekuńcze i jednocześnie sprawnego wsparcia w sprawach podatkowych? Skontaktuj się z nami!
Jeśli podejmiesz pracę u nas
Jeśli podejmiesz pracę u nas, pomożemy Ci w szybkim i sprawnym załatwieniu wszelkich formalności związanych z meldunkiem i założeniem Twojej działalności (Gewerbe).
Gwarantujemy także wsparcie przy prowadzeniu Twojej księgowości i rocznych rozliczeniach podatkowych. Z nami kontakty urzędowe nie będą żadnym kłopotem.
